Wybór odpowiedniego O-ringu to kluczowy element zapewniający niezawodność i szczelność całego systemu. W tym przewodniku omawiamy wszystkie aspekty, które musisz wziąć pod uwagę przy doborze uszczelniacza.
1. Określenie warunków pracy
Przed wyborem O-ringu musisz dokładnie przeanalizować warunki, w jakich będzie pracował uszczelniacz:
Parametry fizyczne
- Temperatura pracy - od -40°C do +200°C w zależności od materiału
- Ciśnienie robocze - statyczne i dynamiczne
- Prędkość ruchu - dla aplikacji dynamicznych
- Częstotliwość cykli - ilość ruchów na minutę
Środowisko pracy
- Typ medium - olej, woda, powietrze, chemikalia
- Poziom zanieczyszczeń - obecność pyłów, wiórów
- Warunki atmosferyczne - wilgotność, UV, ozon
2. Wybór materiału
Materiał O-ringu musi być kompatybilny z medium i warunkami pracy:
| Materiał | Temperatura | Zastosowanie | Zalety | Wady |
|---|---|---|---|---|
| NBR (Nitrile) | -40°C do +120°C | Oleje, paliwa, hydraulika | Uniwersalny, ekonomiczny | Nie dla ozonu, UV |
| EPDM | -45°C do +150°C | Woda, para, ozon | Odporny atmosferycznie | Nie dla olejów |
| FKM (Viton) | -20°C do +200°C | Chemikalia, wysokie temperatury | Bardzo odporny chemicznie | Drogi, sztywny w niskich temp. |
| Silikon | -60°C do +200°C | Przemysł spożywczy | Biokompatybilny, elastyczny | Słaba odporność mechaniczna |
3. Określenie wymiarów
Wymiary O-ringu określane są trzema parametrami:
- d1 - średnica wewnętrzna
- d2 - średnica zewnętrzna
- w - grubość przekroju (w = (d2-d1)/2)
Ważne:
Wymiary O-ringu muszą być dopasowane do rowka uszczelniającego z odpowiednim ściśnięciem (zwykle 15-25%).
4. Dobór twardości
Twardość O-ringu mierzona w skali Shore A wpływa na właściwości uszczelnienia:
60 Shore A
Niskie ciśnienia, lepsze dopasowanie do nierówności powierzchni
70 Shore A
Standardowa twardość, uniwersalne zastosowanie w większości aplikacji
90 Shore A
Wysokie ciśnienia, mała deformacja, większa odporność na wyciskanie
5. Projektowanie rowka uszczelniającego
Prawidłowe wymiary rowka to podstawa skutecznego uszczelnienia:
Rowek statyczny
- Głębokość: 75-85% grubości O-ringu
- Szerokość: 1.3-1.5 × grubość O-ringu
- Luz boczny: 0.05-0.1 mm
Rowek dynamiczny
- Głębokość: 65-75% grubości O-ringu
- Szerokość: 1.1-1.3 × grubość O-ringu
- Większy luz boczny: 0.1-0.2 mm
6. Częste błędy przy wyborze
Unikaj tych błędów:
- Niedopasowanie materiału do medium
- Niewłaściwe wymiary rowka
- Zbyt duże lub zbyt małe ściśnięcie
- Ignorowanie temperatury pracy
- Brak uwzględnienia ruchu dynamicznego
- Nieprawidłowa chropowatość powierzchni
7. Kontrola jakości
Przed montażem sprawdź:
- Brak pęknięć i zarysowań
- Równomierność przekroju
- Odpowiednią twardość
- Zgodność z wymiarami projektowymi
- Czystość powierzchni montażowych
- Właściwe smarowanie (jeśli wymagane)
Podsumowanie
Prawidłowy dobór O-ringu to proces wymagający uwzględnienia wielu czynników. Kluczowe jest zrozumienie warunków pracy, wybór odpowiedniego materiału i zaprojektowanie właściwego rowka uszczelniającego.